Podobno nie ma przypadków… Więc skoro trafiliście na ten wpis poświęcony dobraniu nowych butów narciarskich, to pewnie chcecie się dowiedzieć jak sprawić, żeby buty narciarskie były jednocześnie dopasowane (dobrze stabilizowały nogę) i wygodne (nie powodowały bólu, drętwienia i marznięcia).

Poniżej dowiesz się na co należy zwrócić uwagę, żeby wybrać ten optymalny model butów narciarskich. Nie zdradzę Ci jaki to ma być konkretnie model bo na odległość, bez zmierzenia stopy, bez rozmowy i mierzenia butów nie da się tego zrobić. Jednak są pewne najważniejsze zasady, którymi warto się kierować.

Poniżej 10 etapów skutecznego doboru butów narciarskich.

1. Określ typ butów jaki Cię interesuje.

Jeździsz slalomy, poza trasami, a może interesują Cię tylko niebieskie trasy? Jeździsz cały dzień czy robisz krótki ale intensywny trening? Zależy Ci przede wszystkim na komforcie czy mocnym trzymaniu nogi? Określ swój styl jazdy, to na czym Ci przede wszystkim zależy w butach, to pomoże Ci wybrać grupę butów w których będziesz szukać.

1. • Buty zawodnicze – to buty o bardzo małej objętości i szerokości, z cienkim i twardym kapciem, mają możliwość regulacji kąta nachylenia cholewki na boki, czasem też do przodu. Cała dolna część skorupy razem z podeszwą to jedna część plastiku. Te buty narciarskie będą dobrym wyborem dla osób szukających w butach bardzo dobrego trzymania nogi, szybkiego przekazywania impulsów skrętnych. Przeznaczone są do dynamicznej jazdy na sztywnych nartach. Wyczynowi narciarze, jeżdżący między tyczkami używają właśnie takich butów narciarskich. Rzadko zdarza się, że ten typ butów jest komfortowo dopasowany bez jakichkolwiek modyfikacji.
   • Buty z grupy Race – przeznaczone dla ambitnych amatorów, dla których trzymanie nogi i przekazywanie impulsów skrętnych jest zdecydowanie najważniejsze. Są to buty przeważnie wąskie, lub ewentualnie o średniej szerokości z twardszym, cienkim i mocno wyprofilowanym kapciem. To taka amatorska wersja butów zawodniczych. Świetnie sprawdzą się dla osób jeżdżących dynamicznie, na sztywnych nartach, dla których ważniejsze jest pewne, mocne trzymanie nogi i efektywność jazdy niż bardziej „pluszowy” kontakt z butem. Wielu narciarzy spędza komfortowo w tych butach cały dzień na stoku.
   • Buty narciarskie allmoutain – Jest to najszersza kategoria butów narciarskich. Jak sama nazwa wskazuje są to buty do zróżnicowanej jazdy, w różnych warunkach. Buty te występują w wersjach na wąskie, średnie i szerokie stopy. Większość narciarzy w Polsce wybiera właśnie buty z tej kategorii, i słusznie. Buty świetnie nadają się do całodziennej jazdy, budowa butów wewnętrznych nastawiona jest bardziej na komfort narciarza i utrzymanie jego stóp w cieple przez kilka godzin jazdy. Są to przeważnie buty lżejsze o cieńszych ściankach skorupy. Obecnie buty z tej kategorii wyposażone są w podeszwy grip walk co ułatwia chodzenie. Nie chciałbym, żeby ten opis butów sprawił takie wrażenie, że są to kapcie, które nie oferują żadnego trzymania nogi. Często buty allmoutain oferują lepsze trzymanie niż nie jedne buty z grupy race. Jest tak dlatego, że wykonane są naprawdę z wysokiej jakości plastików a buty wewnętrzne z zaawansowanych technicznie tworzyw i właśnie dzięki temu oferują świetne trzymanie nogi przy jednoczesnym komforcie.
   • Buty narciarskie skiturowe – rodzaj butów przeznaczony głównie do podchodzenia. Zdecydowanie najlżejsza kategoria butów, wszystkie wyposażone są w mechanizm ski walk, którego odblokowanie umożliwia dużą ruchomość cholewki do tyłu i do przodu co w połączeniu z wyprofilowaną podeszwą ułatwia chodzenie zarówno z wpiętymi nartami jak i podejścia gdy narty niesiemy. Buty skiturowe mają specjalne insterty, wpina się je w wiązania pinowe, które umożliwiają uwolnienie tylnej części buta z wiązania dzięki czemu chodzenie z wpiętymi nartami jest tak komfortowe jak tylko może być w plastikowym bucie. W tych butach wszystko jest „odchudzone” – skorupa, but wewnętrzny, klamry są lekkie. W butach skiturowych zjeżdża się dużo gorzej niż w butach typowo zjazdowych, dlatego zdecyduj się na zakup takich jeśli zdecydowanie więcej podchodzisz niż zjeżdżasz.
   • Buty narciarskie hybrydowe / freetour to połączenie butów typowo zjazdowych z grupy all moutain i butów skitourowych. Buty z tej kategorii są trochę lżejsze od butów all moutain i wyraźnie cięższe od skitourów. Te buty można wpiąć zarówno w wiązanie pinowe jak i skrzynkowe. Ruchomość cholewki, po odblokowaniu mechnizmu ski walk, nie ma takiego zakresu jak jak buty skiturowe, ale umożliwia komfortowe chodzenie. Jeśli chcesz mieć jedną parę butów do zjeżdżania i okazjonalnego, niezbyt długiego podchodzenia to będzie to świetny wybór dla Ciebie.

1. Wybierz odpowiednią sztywność butów (flex).

Sztywność butów narciarskich to niezwykle ważny parametr na który warto zwrócić uwagę przy wyborze butów narciarskich. Od niego w dużej mierze będzie zależała jakość i efektywność Twojej jazdy, ale też komfort (nie, im niższy indeks flex to nie znaczy, że but będzie dla Ciebie bardziej komfortowy, czasem wręcz odwrotnie).

To co nadaje sztywności butom to przede wszystkim rodzaj i grubość zastosowanego plastiku. Na sztywność buta narciarskiego ma też wpływ rodzaj zastosowanego buta wewnętrznego i jego konstrukcja. Różną sztywność można uzyskać także przez zmianę kształtu cholewki lub jej mocowanie do dolnej części skorupy. W butach w konstrukcji cabrio, sztywność butów w dużej mierze zależy od rodzaju zastosowanego plastikowego języka.

Buty powinny Cię dobrze stabilizować, jeśli mierzysz buty i nie jesteś w stanie zgiąć nogi tak, żeby kolano przesunęło się choć trochę do przodu, but prawdopodobnie jest za sztywny. Jeśli natomiast zginasz nogę tak, że kolano wychodzi bardzo wyraźnie za przednią część buta, wtedy flex jest zbyt niski.

Przy wyborze sztywności warto wziąć pod uwagę: wzrost, wagę, styl jazdy, typ używanych nart, ruchomość w stawie skokowym no i to o czym napisałem wyżej czyli jak bardzo jesteś w stanie pracować tym butem. Stopa i goleń nie powinny być ani unieruchomione, ani pracować bez oporu.

Pamiętaj, że sztywność butów zmienia się w zależności od temperatury otoczenia. Mierząc je w temperaturze pokojowej będą inaczej się zachowywały niż przy -3 stopniach. Jedno tworzywo będzie też bardziej sztywniało na mrozie niż drugie.

Weź też pod uwagę, że mierząc buty na podłodze to nie jest to samo jak wtedy gdy jedziesz przy dużej prędkości i w obniżonej pozycji. Siła odśrodkowa sprawia, że jesteś w stanie odkształcić buty bardziej.

No i jeszcze jedna istotna sprawa – jeden model w sztywności 110 będzie miał inną sztywność niż inny but o „tej samej” sztywności. Ten indeks to nie jest ustandaryzowany parametr i powinien być dla Ciebie raczej wskazówką w jaki segment sztywności celujesz. Ważniejsze jest to jak buty pod Tobą pracują niż cyfra na bucie.

Z grubsza można podzielić but na:

Damskie:

1. • Niski flex: 70 -80
   • Średni flex: 90-100
   • Wysoki flex: 110 – 120

Męskie:

1. • Niski flex: 90-100
   • Średni flex: 110-120
   • Wysoki flex: 130-150

Jeszcze wyższe sztywności dotyczą butów zawodniczych a niższe marketowych/rentalowych, których nie polecamy narciarzom na żadnym poziomie zaawansowania ze względu na ich jakość wykonania oraz są to buty wyłącznie bardzo szerokie i objętościowe (na niewielu narciarzy dobrze pasują).

3. Kup właściwy kształt i rozmiar butów narciarskich.

Kolejny niezwykle istotny punkt. Nie chodzi tylko o zmierzenie długości i szerokości stopy. Ważne jest jak wysokie masz podbicie, zarysowany kontur achillesa, jaki kształt palców czy objętość łydki. Istotna jest też objętość Twojej stopy i jej ustawienie.

Wybierając czy to za duży rozmiar, czy to model o zbyt dużej objętości, może i będzie Ci komfortowo w sklepie, ale pewnie już po pierwszym dniu jazdy gdy kapeć zrobi się trochę luźniejszy, zaczniesz mocno domykać klamry, żeby ustabilizować stopę. Niestety w ten sposób zgniatasz nerwy i naczynia krwionośne co powoduje ból i drętwienie.

Każdy but wykonywany jest pod inną wzorcową stopę i łydkę. To jest ten unikalny kształt skorupy i buta wewnętrznego. Najlepiej wybrać takie buty, które najbardziej są zbliżone do Twojej anatomii.

Rzadko właściwie dobrane nowe buty narciarskie sprawiają świetne pierwsze wrażenie, powinny one leżeć trochę ciaśniej niż chciałbyś/chciałabyś żeby to było na stoku. Powinny leżeć jak solidny uścisk dłoni, nie taki który zgniata kości, tylko solidnie obejmuje stopę i łydkę. To, że czujesz palcami przód butów nie koniecznie znaczy, że są one za małe. Więcej o tym w dalszej części tego tekstu.

Rozmiary butów narciarskich – np. 26,5 – odnoszą się do długości wkładki w butach. Parametr szerokości można wyczytać z katalogu. Jednak jaki rozmiar butów narciarskich wybrać to zdecydowanie bardziej złożony temat niż długość i szerokość stopy, ważne są nie tylko jej wymiary, ale też Twoje preferencje, styl jazdy i specyfika danego modelu butów.

4. Weź pod uwagę możliwości ustawiania kąta cholewki oraz bootboardu.

Jeśli masz kolana koślawe lub szpotawe, może być dla Ciebie istotne czy w danym modelu można zmieniać pochylenie cholewki na boki, żeby móc ją ustawić w bardziej anatomicznym dla Ciebie ustawieniu. Aspekt, który również jest ważny to pochylenie cholewki w przód. Osoby z ograniczoną ruchomością w stawie skokowym nie powinny wybierać butów mocno pochylonych w przód a narciarze z bardzo dużą mobilnością stawu skokowego często lepiej jeżdżą w butach z mocniej pochyloną cholewką i mniejszym kątem bootboardu. Bardziej szczegółowo o tym zagadnieniu opowiadam tutaj.

5. Buty narciarskie mierz w skarpecie narciarskiej i załóż wygodne spodnie.

Mierząc buty narciarskie w krótkiej skarpecie będziesz mieć inne odczucia (szczególnie na łydce) niż w długiej skarpecie narciarskiej. Skarpety w których mierzysz buty powinny też być podobnej lub troszkę mniejszej grubości niż te, których używasz na stoku. Podczas przymierzania butów narciarskich lepiej mieć na sobie luźne, wygodne spodnie, które łatwo podciągniesz do kolana. Mierzenie butów narciarskich z dżinsami w środku będzie mało miarodajne 🙂

6. Zakładaj odpowiednio buty. 

Tutaj nie będę się rozpisywał. Jak to robić i dlaczego jest to istotne zobaczysz w tym nagraniu. Wiele osób czuje dużą różnicę w dopasowaniu butów jeśli przed pierwszymi zjazdami założą buty narciarskie sposobem jaki rekomendujemy. 

7. Odpowiednio zmierz buty.

Jeżeli leżą jak kapcie to pewnie znaczy, że są za duże. Duża część pracy bootfittera to przekonywanie klientów, że buty, które im dobiera nie są za małe 🙂 Jak powinny leżeć nowe buty narciarskie na nodze zobaczysz w tym filmie.

8. Używaj wkładek do butów narciarskich

Stosując wkładki do butów narciarskich rozwiązujesz wiele problemów z komfortem, jakością i bezpieczeństwem jazdy. Wyprofilowane wkładki do butów narciarskich polecamy wszystkim narciarzom bo te oryginalnie stosowane w butach to zwykły kawałek pianki, który zapewnia trochę termoizolacji i uczucie miękkości pod stopą, nic poza tym. Jakość tych wkładek jest podobnie niskiej jakości w butach za 3000 zł jak i kilkaset zł, więc producenci butów narciarskich też wychodzą z założenia, że warto podeprzeć stopę wkładką dobraną lub wykonaną do Twoich potrzeb. Zobacz dwa nasze materiały o tym jakie zalety mają wkładki do butów narciarskich i o tym jak wykonujemy indywidualne wkładki narciarskie.

9. Wiele problemów jest do rozwiązania. Nie trzeba kupować za dużych butów.

Więc powiedzmy, że zadbałeś o wszystkie wcześniejsze kroki i nawet wybrałeś ze dwa modele, które pasują prawie bez zarzutu, ale nie są mimo wszystko 'idealne’. W jednym uciska Cię kostka, w drugim nie trzyma pięta, a w trzecim nie wiedzieć czemu drętwieje Ci stopa. Pamiętaj, że wiele problemów pojawiających się w butach narciarskich jest do rozwiązania. Mamy wiele możliwości na dopasowanie butów narciarskich, tak żeby lepiej trzymały nogę i były bardziej komfortowe. Warto to jednak skonsultować z bootfitterem, który będzie mógł ocenić, nad którym z butów lepiej pracować. Bootfitting może zmienić Twoje narciarstwo na wiele sposobów.

10. Jeśli nie masz doświadczenia skorzystaj z usług bootfittera

Jeśli nie znasz się na butach narciarskich, nie masz doświadczenia w mierzeniu stóp, nie jesteś na bieżąco z nową kolekcją polecam umówić się na bootfitting, gdzie krok po kroku zostaniesz przeprowadzony przez dobór butów narciarskich. Myślę, że dobór butów z bootfitterem znacząco zwiększa Twoje szanse na znalezienie optymalnego buta narciarskiego, odpowiadającemu Twojej anatomii, biomechanice, preferencjom, potrzebom. Jeśli chcesz umówić się na wizytę do naszego sklepu narciarskiego w Warszawie kliknij tutaj i wybierz dogodny termin. Zapraszamy 🙂